Aposel 6:8-15.
8Na Stiven em i pulap long grasia na pawa bilong God, na em i wokim ol mirakel na ol sain namel long ol manmeri. 9Na ol sampela man bilong wanpela haus lotu bilong ol Juda, em ol i kolim haus lotu bilong Friman, ol i kirap na tok pait wantaim Stiven. Ol dispela man ol i bilong taun Sairini na Aleksandria na bilong provins Silisia na Esia. 10Tasol Spirit bilong God i givim bikpela save long Stiven na ol i no winim tok bilong em. 11Em olsem na long ples hait ol i grisim ol sampela man bilong mekim tok giaman long Stiven. Na ol i mekim tok olsem, “Mipela i harim em i mekim tok nogut bilong egensim Moses na God.” 12Na ol i kirapim bel bilong ol manmeri na bilong ol bikman na bilong ol tisa bilong lo na ol i kam long Stiven na ol i holim em na kisim em i go long ol kaunsil. 13Na ol i sanapim ol giaman witnis na ol i tok, “Olgeta taim dispela man i mekim tok nogut long dispela holi ples na long lo. 14Mipela yet i harim em i tokaut long Jisas bilong Nasaret bai i bagarapim dispela ples na senisim ol kastem Moses i givim mipela.” 15Na ol kaunsil i sindaun i stap, ol i lukluk strong long Stiven na ol i lukim pes bilong em i olsem pes bilong ensel.
Ol brata na sista, dispela tok nau yumi lukim na ritim long Aposel 6:8-15 em i wanpela bikpela tok stret na yumi mas skelim na yumi mas harim gut. Na i gat 3-pela samting i makim dispela tok i bikpela tok….
1. Stiven i lusim laip bilong em bilong difenim tok em i autim i trupela tok stret.
Stiven i autim trupela tok, na ol lida bilong lotu Juda ol i belhat long tok bilong em, na long dispela belhat bilong ol, ol i laik kilim Stiven. Tasol Stiven i save olsem tok em i autim i trupela tok, na long dispela as em i difenim dispela tok, maski ol i laik kilim em i dai.
Na Stiven em i wanpela bilong ol 7-pela man sios i bin makim na ol aposel i putim bilong mekim wok bilong skelim helpim long ol wido meri bilong sios, em ol widow meri i no gat ol femili bilong ol i stap bilong helpim ol (lukim Aposel 6:3-6).
Na yumi ken i save olsem Stiven em i wanpela gutpela man. Ol manmeri bilong sios long Jerusalem ol i skelim na ol i save olsem Stiven em i wanpela gutpela man na ol i makim em olsem ol aposel i tokim ol long mekim. Na long lain 8 Luk (man i raitim Buk Aposel) i tok olsem, “Stiven em i pulap long grasia na pawa bilong God, na em i wokim ol mirakel na ol sain namel long ol manmeri.”
Long Jerusalem taun i gat wanwan haus lotu bilong ol Juda i stap. (Narapela nem bilong haus lotu bilong ol em i sinagog.) Na haus lotu bilong ol Juda em i no olsem tempel bilong ol. Nogat. Haus lotu (sinagog) em i narapela samting na tempel em i narapela samting. Na i gat wanpela tempel tasol i stap, na i gat spesol wok bilong en bilong lotu bilong Juda na dispela wok i pas wantaim lo bilong Moses. Bihain bai yumi stori moa long ol dispela samting.
Na haus lotu bilong ol Juda (sinagog) em i haus bung na wanwan i stap nabaut long Jerusalem taun. Na ol Juda manmeri ol i save bung i stap long en bilong mekim prea na bilong diskasim tok bilong God bilong Olpela Testamen.
Ol wanwan haus lotu bilong ol Juda (ol sinagog) i gat nem i stap bilong makim ol, na Luk (man i raitim buk Aposel) i putim ples klia olsem “Haus lotu bilong ol Friman” (sinagog bilong ol Friman). Na ol sampela manmeri bilong dispela haus lotu ol i manmeri Juda bilong ol wanwan longwe ples (lain 9), na ol i kirap na tok pait long tok bilong Stiven. Ating Stiven i tokaut long Jisas na ol i tok pait long dispela tok.
Na Stiven em i no wanpela maus wara man i no gat save na i tok pait olgeta taim long ol planti samting. Nogat. Holi Spirit i bin givim bikpela save long Stiven, na long dispela as ol man i tok pait long em ol i no inap winim tok bilong em (lukim lain 10). Yumi ken i save olsem, tok bilong Stiven i klia na i stret na i tru, long wanem, Holi Spirit i givim tok long em.
Na tok Holi Spirit i kirapim Stiven long autim, orait Stiven i lusim laip bilong em bilong difenim dispela tok. Em olsem na yumi ken i save olsem, dispela tok em i bikpela tok stret na i gat namba.
Orait, em wanpela samting i makim dispela tok i bikpela tok. Na narapela samting i makim dispela tok i bikpela tok na i olsem….
2. Ol bikpela man bilong lotu Juda ol i belhat nogut tru long tok bilong Stiven, na ol i tingim olsem, tok Stiven i autim em i samting bilong ol i ken i kilim Stiven i dai long en.
Yumi save pinis olsem, ol man bilong Haus lotu bilong ol Friman ol i les long toktok Stiven i bin mekim. Ol i strong na tok pait long Stiven, tasol ol i no fit long winim em.
Ol i laik daunim Stiven, tasol ol i no yusim tok bilong God na daunim tok bilong Stiven. Nogat. Ol i grisim ol sampela man bilong mekim tok giaman long Stiven. Ol i giaman na tok olsem, Mipela witnisim Stiven i mekim tok nogut bilong egensim na daunim Moses na God (lain 11). Em nau, long dispela giaman witnis ol planti manmeri i belhat long Stiven.
Long lotu bilong ol Juda lo bilong Moses na ol samting bilong tempel tupela i pas wantaim. Na sapos yu bagarapim wanpela, orait yu bagarapim tupela samting wantaim. Em olsem na ol giaman witnis i mekim tok olsem, “Olgeta taim dispela man (Stiven) i mekim tok nogut long dispela holi ples (tempel) na long lo (bilong Moses). Mipela yet i harim em i tokaut long Jisas bilong Nasaret bai i bagarapim dispela ples na senisim ol kastem (lo) Moses i givim mipela” (lain 13-14).
Taim ol i harim tok bilong ol giaman witnis, orait ol i tingim olsem, i tru, Stiven em i egensim na daunim God. Long dispela as ol manmeri na ol bikman na ol tisa bilong lo olgeta i kisim bikpela belhat nogut tru, na ol i holim Stiven na ol i kisim em i go long ol bikpela man bilong kaunsil (em ol mejistret bilong ol Juda). Na long ai bilong ol kaunsil ol i sanapim ol giaman witnis gen na ol giaman witnis ol i ripitim olgeta giaman toktok bilong ol.
Na taim Stiven em i eksplenim trupela tok em i bin autim, orait ol bikpela man bilong lotu Juda ol i belhat moa na long belhat bilong ol, ol i paitim Stiven long ston na kilim em i dai (Aposel 7:54-60). Yumi ken i save olsem, tok Stiven i autim em wanpela bikpela tok stret na i gat namba, long wanem, tok bilong Stiven i kirapim belhat bilong ol bikpela lotu man bilong Juda inap long ol i kilim em i dai.
Na i gat wanpela samting moa i makim dispela tok bilong Stiven na yumi ken i save olsem dispela em i wanpela bikpela tok, na i olsem….
3. Luk (man i raitim buk Aposel) em i raitim olgeta tok Stiven i mekim long kaunsil, bai yumi olgeta manmeri bilong bihain yumi ken i save long tok bilong Stiven.
Olgeta tok bilong Aposel sapta 7 em i toktok bilong Stiven long kaunsil. Ol i sanapim Stiven long ai bilong ol bikman bilong lotu Juda na em i tokaut klia na em i difenim olgeta tok bilong em, em i eksplenim as bilong olgeta tok bilong em, na Luk i raitim bai yumi ken i lukim na kisim save. God i laik yumi olgeta manmeri bilong bihain yumi mas save long as na minim bilong tok bilong Stiven.
Orait, yumi skelim tok bilong Stiven. Stiven i mekim wanem tok na dispela tok i bikpela olsem wanem?
Pastaim yumi skelim toktok ol giaman witnis i mekim. Stiven em i mekim tok bilong egensim tempel na egensim ol lo bilong Moses na daunim God o nogat? Yumi mas tok, Nogat. Stiven em i no mekim tok bilong egensim tempel na egensim ol lo bilong Moses. Tru, em i stori long ol samting bilong lo bilong Moses na tempel, tasol em i no egensim lo bilong Moses na em i no egensim tempel na em i no daunim God olsem ol i tok.
Tingim. Jisas i bin mekim wankain tok. Lukim Jon 2:18-22….
18Tasol ol Juda i lukim dispela pasin Jisas i mekim na ol i askim Em olsem, “Bai Yu wokim wanem mirakel bilong soim mipela olsem Yu gat namba bilong mekim dispela pasin nau Yu bin mekim?” 19Orait Jisas i bekim tok bilong ol olsem, “Yupela brukim dispela tempel, na long 3-pela de bai Mi kirapim gen.” 20Na ol Juda i tok, “Olaman! i tekim ol man 46 yia bilong sanapim dispela tempel, na long 3-pela de tasol bai Yu kirapim gen, a?” 21Tasol dispela tempel Jisas i tok long en, em i bodi bilong Em yet. 22Olsem na taim God i kirapim Em long matmat, ol disaipel bilong Em i tingim gen dispela tok bipo Em i bin mekim. Na ol i bilipim tok i stap long Buk bilong God wantaim dispela tok Jisas i bin mekim.
Orait, yumi skelim…. Jisas Em i egensim tempel na egensim ol lo bilong Moses na daunim God o nogat? Nogat. Tru, Jisas i bin stori long ol samting bilong lo bilong Moses na tempel, tasol Em i no egensim lo bilong Moses na Em i no egensim tempel na Em i no daunim God olsem ol i tok.
Long wanem, Jisas Em i tokaut long dai na kirap bek bilong Em, na ol giaman witnis ol i tanim tok bilong Jisas i go long ol narapela samting. Jisas i makim bodi bilong Em yet em i tempel, Jisas i makim Em yet Em i tempel ol man bai brukim na long 3-pela de Em bai sanapim nupela gen.
Yu save, Jisas i minim olsem, Em yet Em i nupela tempel, na olpela tempel wantaim ol samting i pas long en i no gat wok bilong en moa. Jisas Em i rispektim tempel bilong Jerusalem wantaim ol samting i pas long en, na Em yet i kamap nupela tempel wantaim ol nupela samting i pas long Em.
Yumi mas save olsem, tempel wantaim ol lo bilong Moses i pas long en, ol dispela samting i olsem sado samting tasol. Jisas Em i fulfilim olgeta samting tempel na lo bilong Moses i tokaut long en, na Jisas yet i kamap nupela tempel na nupela lo bilong ol manmeri bilong God.
Jisas i pinisim tempel i stap long Jerusalem wantaim ol samting i pas long en.
As na minim bilong tok bilong Jisas i olsem….
- Long tempel ol manmeri Juda ol i kisim ol animal na ol pisin i kam bilong wokim ol kainkain ofa bilong rausim sin. Tasol ol dispela ofa ol i no rausim sin trutru. Nogat. Ol i tok piksa bilong rausim sin tasol. Ol ofa i tok piksa long Jisas na ol i sado bilong Jisas. Jisas yet Em i trupela ofa i rausim sin trutru bilong manmeri i bilipim na trastim na bihainim Em. Olsem na, wok bilong Jisas long diwai kros em i pinisim olgeta ofa, na ol manmeri bilong God ol i no gat wok moa long kisim ol ofa i kam long tempel.
- Long tempel ol man ol i no inap kam klostu long God long ples Holi bilong tempel. Nogat. Ol pris ol i mas sanap namel long ol sinmanmeri na God na wokim ol ofa bilong sin bilong ol. Tasol nau i no gat wok bilong ol pris bilong tempel. Long wanem, Jisas yet i sanap namel long sinmanmeri na God, na blut bilong Jisas i oraitim ol long ai bilong God. Taim God i lukim blut bilong Jisas i karamapim sin bilong ol, orait God i wanbel.
- Tempel bilong Jerusalem em i mak olsem, God i stap wantaim ol Juda (ol Israel). Pastaim glori bilong God i kam sindaun antap haus sel God i tokim ol long wokim, na dispela i soim olsem, God i stap wantaim ol. Na taim God i tokim ol long wokim tempel, orait glori bilong God i kam sindaun antap long tempel bilong soim olsem, God i stap wantaim Israel. Nau Jisas em i mak bilong God i stap wantaim ol manmeri bilong God. Jisas i kisim nem Emanuel na as bilong dispela nem i olsem, “God i stap wantaim yumi” (Matyu 1:23). Nau Jisas i stap na tempel i no gat wok moa bilong en i stap. Jisas i kam i stap na Em yet i soim yumi olsem, God i stap wantaim yumi.
Taim Jisas i dai long diwai kros, orait laplap i stap long dua bilong Ples Holi bilong tempel em i bruk i go antap olgeta na i go daun olgeta, na dispela i soim olsem, wok bilong tempel i pinis (Mak 15:37-39).
Olgeta samting yumi lukim long Olpela Testamen, olgeta samting Moses i tokaut long en, olgeta Sabat na kaikai na lo samting, ol dispela samting i tokaut long Jisas na i tokaut long wok bilong Jisas, olgeta ol i sado na tok piksa long Jisas. Jisas Em i fulfilim olgeta samting bilong Olpela Testamen, Jisas Em i fulfilim olgeta samting bilong tempel na ol lo bilong Moses i pas long en.
Jisas i fulfilim na pinisim olgeta samting Olpela Testamen i tokaut long en.
Na yumi mas klia olsem, Jisas Em i fulfilim olgeta samting bilong tempel wantaim ol lo bilong Moses i pas long en. Jisas Em i fulfilim olgeta samting bilong Olpela Testamen – Em i no bagarapim ol dispela samting. Fulfilim em i wanpela samting na bagarapim em i narapela samting. Jisas Em i fulfilim olgeta samting bilong Olpela Testamen, Em i no bagarapim olgeta samting bilong Olpela Testamen.
Olgeta samting bilong Olpela Testamen i tokaut na i tok piksa na i sado bilong olgeta samting bilong Jisas tasol. Na taim Jisas i kam, orait trupela samting i kamap pinis, na i no gat wok moa bilong ol tok piksa na ol sado samting. Nogat. Taim trupela samting i kamap (Jisas), orait olgeta tok piksa na sado samting i pinis. Olpela Testamen i tokaut na i tok piksa na i sado samting long Jisas. Na taim Jisas i kamap pinis, orait ol dispela tokaut na tok piksa na sado samting i pinis.
Lukim tok i stap long Kolosi 2:16-17 na Hibru 10:1 na Revelation 21:22-23.
Kolosi 2:16-17…. 16Olsem na, yupela no ken i larim wanpela man i skelim yupela na sutim tok long yupela, na tok yupela i no bihainim ol lo bilong kaikai na dring na ol lo bilong ol bikpela de bilong lotu na bilong ol lotu bilong nupela mun na bilong de Sabat. 17Dispela ol samting i olsem sado bilong ol samting i laik kamap bihain. Tasol Krais em i samting tru.
Hibru 10:1…. 1Lo bilong Moses em i sado tasol bilong ol gutpela samting i laik kamap bihain. Lo yet em i no samting trutru. Long dispela as lo, long rot bilong ol ofa ol i mekim olgeta yia i go i go hamas yia, i no mekim stretpela ol manmeri i kam klostu long mekim lotu.
Revelation 21:22-23…. 22Mi no lukim wanpela tempel i stap long siti. Long wanem, BIKPELA God i Gat Olgeta Strong wantaim Pikinini Sipsip, tupela i stap tempel bilong en. 23Na dispela siti i no nidim san o mun bilong givim lait long en. Long wanem, glori bilong God yet i givim lait long en, na Pikinini Sipsip Em i stap lam bilong siti.
Jisas i pinisim olgeta wok bilong tempel, na Em i pinisim olgeta wok bilong tokaut na tok piksa na sado samting bilong Olpela Testamen. Ol lida bilong lotu Juda i harim na ol i klia long tok Stiven i mekim. Ol i klia Stiven i tok long Jisas i pinisim olgeta samting bilong Moses, olgeta samting i pas long tempel, na long dispela as ol i bel hat na kilim Stiven i dai.
Dispela tok em i bikpela samting bilong yumi tu. Long wanem, ol sampela lotu bilong ples ol i laik kisim yumi i go bek gen long ol lo samting bilong Olpela Testamen. Ol i no klia olsem, ol samting bilong Olpela Testamen i tokaut na i tok piksa na i sado samting long Jisas tasol, na Jisas i fulfilim pinis, na i no gat wok moa long ol dispela samting.
Olsem na yumi no ken i go bek gen long olgeta lo samting bilong Olpela Testamen. Jisas yet Em ofa trutru bilong karamapim sin bilong yumi bilong mekim yumi klin long ai bilong God. Nau Jisas em i mak bilong God i stap wantaim ol manmeri bilong God na tempel nogat. Bipo ol pris i mekim wok long tempel, tasol nau Jisas Em i pris bilong yumi i bilipim na trastim na bihainim Em. Nau Jisas i stap namel long yumi na God. Jisas i kisim yumi i kam long God.
Na Jisas Em i Sabat bilong yumi. Long feitful wok bilong Jisas yumi ken i malolo na stap isi. Yumi no gat wok. Long wanem, Jisas i mekim olgeta wok inap pinis bilong yumi. Jisas i fulfilim olgeta lo bilong Moses. Na dispela stretpela wok bilong Jisas, Jisas i makim bilong givim yumi. Em olsem na Jisas Em i stretpela pasin bilong yumi. Stretpela pasin Jisas i mekim na i givim yumi, em i dispela samting i mekim yumi stretpela manmeri long ai bilong God. Sabat em i tokaut na i tok piksa na i sado bilong ol dispela samting. Nau Jisas i kam pinis, orait i no gat wok bilong Sabat i stap. Long wanem, samting trutru i kamap na yumi i pas long Jisas, orait yumi malolo i stap long wok bilong Jisas bilong mekim yumi stretpela long ai bilong God.
Em olsem tasol yumi i pas long Jisas, orait yumi no ken i daunim o mekim tok nogut long olgeta samting bilong Olpela Testamen. Nogat. Yumi save olsem ol samting bilong Olpela Testamen em i tokaut na i tok piksa na i sado samting, em i tokaut na i tok piksa na i sado samting long Jisas na wok bilong Em. Em olsem na yumi mas rispektim olgeta samting bilong Olpela Testamen. Tasol yumi no bihainim moa. Nogat. Yumi bihainim olgeta samting bilong Jisas.
Taim yumi lukim na ritim na stadim ol tok bilong Olpela Testamen, orait yumi ken i lainim planti samting long en. God i putim Em yet long ples klia long Olpela Testamen, Em i putim wok bilong Jisas long ples klia long Olpela Testamen, olsem na, i gutpela long yumi ritim na stadim tok bilong Olpela Testamen. Tasol ol lo samting bilong Olpela Testamen i no holim yumi moa. Nogat. Jisas i kam pinis na olgeta samting bilong Jisas i holim yumi.
Ol bikman bilong lotu Juda i belhat long dispela kain tok, tasol Stiven em i no seksek. Em i pas olgeta long Jisas. Em i trastim Jisas. Na yumi tu yumi ken i klia olsem Stiven em i klia, na yumi stap strong long bihainim Jisas tasol. Yumi no ken i go bek gen long ol sado samting bilong Olpela Testamen. Nogat. Jisas Em i trutru, na long dispela as yumi bihainim samting i trutru, yumi pas long Jisas na bihainim Jisas.
Em tasol.
